رئیس گروه موسسههای قرآنی تفسیر جوان به تبیین راههای انجام نیازسنجی پیش از تولید محتوا در آثار دینی ـ قرآنی پرداخت و اظهار کرد: مطالعات کتابخانهای، تحقیقات میدانی و توجه به شبهههای معاندان و دشمنان از جمله راههایی است که بواسطه آن میتوان به نیازهای جامعه مسلمان پیبرد.
محمد بیستونی، رئیس گروه مؤسسههای قرآنی تفسیر جوان در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) به بررسی موضوع نیازسنجی پیش از تولید محتوا در بخش نشر مکتوب آثار دینی ـ قرآنی پرداخت و اظهار کرد: متأسفانه در کتابهای حوزه دین بویژه قرآن، فقدان نیازسنجی قابل مشاهده است.
وی در ادامه اظهار کرد: برای فهمیدن این موضوع میتوان به سایتهایی نظیر ketab.ir و یا با جستوجو در اینترنت که میتوانید به شکل موضوعی به موضوعی دینی مثل معاد بپردازید. با یک نگاه ساده میتوان متوجه تکراری بودن آثار شد و متأسفانه این تحقیق و جستوجو از سوی اکثر نویسندگان قرآنی قبل از نگارش و تألیف صورت نمیگیرد.
بیستونی گفت: آثاری تولید میشود که عمده مطالب آن تکراری است و یا با مختصری تغییر اثر جدیدی تولید میشود در حالی که در آغاز هر تحقیق و تألیف باید پیشینه تحقیق یافت شود و محقق، خلاءهای قبلی را پر کند. اما امروزه این روند مشاهده نمیشود، اما در مؤسسه قرآنی تفسیری جوان، نزدیک به هزار عنوان اثر با پیشینه نیازسنجی تألیف شده است.
داستان قوم لوط و عذاب قوم نوح مناسب برای رده سنی کودک نیست
رئیس گروه موسسههای قرآنی تفسیر جوان با بیان اینکه تفسیر مشاغل و کودک از جمله آثاری است که با لحاظ نیازسنجی در مؤسسه قرآنی تفسیر جوان منتشر شده است، گفت: در بسیاری از موارد نیز مشاهده میشود که حتی رده سنی صحیحی برای آثار انتخاب نمیشود. روی جلد ویژه کودکان نوشتهاند در حالی که مطالب آن بیثشتر بازی با کلمات است و با باقی آثار تفاوتی نمیکند و برای جذب مخاطب نوجوان، از الفاظی استفاده میکنند که جز دروغ و غیر صحیحی نیست.
وی ادامه داد: روی کتاب نوشته میشود کتاب برای کودک، قصه برای کودک ولی قصه قوم لوط را مطرح میکنند، که اصلاً ربطی به کودک ندارد و نباید در آن سنین برای او مطرح شود، چراکه آرامش روانی او را به هم میریزد و یا قصههایی از عذاب الهی برای اقوام مختلف بیان میکنند. مثل عذاب بر قوم نوح که با عنوان قصه نوح به مخاطب عرضه میشود. کودک تا به سن بلوغ نرسیده اصلاً مخاطب این قصهها نیست و مطالعه این آثار شخصیت کودک را مختل میکند.
بیستونی افزود: قصههای قرآنی در بسیاری مواقع مربوط به بزرگسالان است و ربطی به کودکان ندارد و در مورد آثار تولید شده در این نیاز به بازبینی و نظارت مجدد و جدی دارند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به شیوههای انجام نیازسنجی و روشها فهم نیازهای جامعه مخاطب پرداخت و عنوان کرد: به دو شیوه مرسوم، میتوان این کار را انجام داد. یک بررسی کتابخانهای است که برای نمونه ما در گروه مؤسسههای قرآنی جوان نزدیک به 10 هزار عنوان اثر را بررسی کردیم و متوجه موضوعات مغفول مانده شدیم.
رئیس گروه موسسههای قرآنی تفسیر جوان در ادامه به تبیین شیوه دوم پرداخت و با بیان اینکه در شیوه دوم، تحقیقات میدانی به کمک نویسنده، ناشر و یا نهاد متولی میآید که نسبت به شیوه اول کاربردیتر هم است، گفت: کسی که میخواهد تحقیقی را ارائه کند، به چند جامعه آماری نمونه سرکشی کند و نیازها را کشف کند و به آن بپردازد.
بیستونی به راهکار سومی در این مسیر اشاره کرد که بسیار کاربردی است و اظهار کرد: مراجعه به سایتهایی که علیه شیعه فعالیت میکنند؛ چرا که در لحظه، سوال و شبهه میسازند و به ذهن جامعه شیعیان وارد میکنند که البته بسیاری از آنها به سادگی قابل پاسخگویی است.